З 6 кастрычніка ў Старым замку ў Гродне будзе дзейнічаць музейная экспазіцыя, якую змогуць наведаць усе жадаючыя. Некалькі залаў з адноўленай першай чаргі будуць даступныя для наведвання з 10.00 да 18.00 па ўваходных квітках. З сённяшняга дня музей будзе працаваць у звычайным рэжыме і чакаць сваіх першых гасцей.
Як сказаў старшыня Гродзенскага аблвыканкама Уладзімір Каранік, аднавіць замак такім, якім ён быў у свае лепшыя гады і зрабіць яго захавальнікам нашай гісторыі, сабраць тут унікальныя экспанаты з усёй вобласці і забяспечыць, каб нашы жыхары, турысты маглі пазнаёміцца з багатай гісторыяй роднага краю — гэта наш абавязак перад нашчадкамі і абавязак перад продкамі, якія з такой любоўю ўзводзілі гэты замак.
Пакуль госці могуць пазнаёміцца з тэматычнай музейнай экспазіцыяй і падняцца на назіральную пляцоўку, каб палюбавацца відамі на Нёман і на гістарычны цэнтр горада. Дзеля замацавання вашага жадання наведаць замак, мы распавядзем аб пяці важкіх прычынах, па якім абавязкова варта тут пабываць.
Стары замак — архітэктура
Замак Баторыя ў Гродна лічыцца адным з найстаражытнейшых помнікаў архітэктуры ў Беларусі. Комплекс абарончых збудаванняў размясціўся ў гістарычным цэнтры Гродна і заслугоўвае ўвагі сам па сабе.
Стары замак з’яўляецца адзіным захаваным каралеўскім замкам на землях Беларусі. Доўгі час замак быў рэзідэнцыяй вялікіх князёў літоўскіх і каралёў польскіх, таму адыгрываў важную ролю ў жыцці чатырох народаў у сучасным прадстаўленні: беларускага, літоўскага, польскага і ўкраінскага.
Стэфан Баторый — гістарычная постаць
Самымі вядомымі ўладальнікамі замка былі вялікі князь Вітаўт і кароль Рэчы Паспалітай Стэфан Баторый. Вядома, што менавіта пры яго праўленні горад набыў палітычнае значэнне, бо пры ім кожны трэці сойм праходзіў у Гродне.
Сваю рэзідэнцыю Стэфан Баторый трымаў у Гродне, менавіта ў Старым замку. Жыхарам Гродна ён даў пэўныя ільготы. Стэфан Баторый знаходзіў тут супакой і адзіноту, пасля сваіх пераможных паходаў праводзіў час у паляўнічых забавах, прымаў замежных паслоў, тут жа склікаў Раду Сената Рэчы Паспалітай.
Замкавая гара — першае пасяленне гарадзенцаў
Адзін з музейных залаў, адкрытых у Старым замку, будзе прысвечаны часам забудовы Замкавай гары. Тут жа будзе выстаўлены Гродзенскі дзяцінец у мініяцюры, выкананы інжынерам Ігарам Адасікам.
Сама ж Замкавая гара — месца значнае для Гродна, паколькі менавіта тут было арганізавана першае паселішча славян, якія пачалі засяляць Панямонне. Паселішча назвалі Горадзен. Яно адыгрывала значную ролю ў стратэгічных планах славянскіх князёў як крэпасць на балцка-славянскім памежжы, і таму пасля пажару жыццё ў ім не спынілася, а, наадварот, набыло большы размах. Праз час з’явіўся ўмацаваны дзядзінец, які ўзвялі на месцы паселішча XI стагоддзя. Ён стаў умацаваным цэнтрам старажытнай Гародні.
Шахматы князя Вітаўта — археалогія
На працягу некалькіх стагоддзяў на тэрыторыі Старога замка праходзілі археалагічныя даследаванні. У зале, прысвечанай Гродзенскаму дзяцінцу XII-XIII стагоддзя і барацьбе з крыжакамі, усталяваны інфакіёск, які змяшчае інфармацыю аб усіх унікальных артэфактах, знойдзеных за час раскопак пры рэканструкцыі замка групай музейных супрацоўнікаў пры кіраўніцтве Наталлі КАЗЮКЕВІЧ, загадчыцы аддзела археалогіі музея.
Сюды ж увайшлі сенсацыйныя знаходкі, зробленыя шмат гадоў таму. Сярод іх шашкі, шахматныя фігуркі князя Вітаўта і фрагменты гульнёвай дошкі, падвескі, грыўны і пражскія грошы, а таксама пярсцёнак-пячатка і залаты пярсцёнак XIV стагоддзя.
Сярэднявечная друкарня – інтэрактыў
Дакладная копія друкаванага станка ўжо з’явілася ў адным з пакояў мернай хаты. Наведвальнікі змогуць убачыць непасрэдна сам друкаваны станок, працоўнае месца гравёра і яго інструменты. Ёсць магчымасць вырабіць сабе на памяць малюнак гродзенскага замка — фрагмент гравюры Адэльгаўзера-Цюндта 1568 года, або, напрыклад, партрэт Стэфана Баторыя.
Першапачаткова друкаваны станок будзе працаваць у фармаце асобных заказаў. Акрамя таго, тут будуць праходзіць майстар-класы для дзяцей і дарослых.
Нагадаем, што рэканструкцыя аднаго з найстарэйшых замкаў Беларусі пачалася ў 2017 годзе і вядзецца ў некалькі этапаў. Зараз праходзіць падрыхтоўка да рэстаўрацыі каралеўскага палаца Стэфана Баторыя.
